Γράφει ο Επίσκοπος Ωλένης
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Σήμερα Κυριακή τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων, ἀγαπη-τοί μου ἀναγνῶστες, οἱ ὁποῖοι συγκρότησαν τό 325 μ. Χ. στήν Νίκαια τῆς Βηθανίας τήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδον, γιά νά δώσουν λύση στά ἐνσκήψαντα προβλήματα ἐντός τῶν κόλπων τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας.
Σκοπός της ἦτο νά προφυλάξει τά πιστά μέλη της ἀπό τήν αἵρεση καί νά ἀπαντήσει στίς ἀποκλίνουσες ἀπόψεις τῶν ἀρειανῶν.Διετύπωσε αὐθεντικά τήν πίστη της ὡς Οἰκουμενική Σύνοδος καί καθόρισε τά δόγματα τῆς Ἐκκλησίας μας. Οἱ δογματικές ἀποφάσεις τῶν Ἱερῶν Συνόδων, γνωστές ὡς ὅροι, δηλαδή ὅρια–ὁριοθετήσεις, ἐμπεριέχουν σωτήριες ἀλήθειες. Συνεπῶς τά δόγματα τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά σωτηριολογικές προτάσεις ζωῆς, ἀφοῦ καταγράφουν τήν κοινή πίστη καί τήν καθολική συνείδηση καί διαχρονική ἐμπειρία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος.
Μέ τήν ἑορτή τῶν ἁγίων Πατέρων ἡ Ἐκκλησία μας σκοπόν ἔχει ὄχι μόνο νά τιμήσει καί νά δοξάσει τούς Πατέρες γιά τό ὄντως ὑψηλό καί μεγάλο ἔργο τους, ἀλλά νά περάσει καί τό μήνυμά τους στήν δική μας ζωή. Ἡ μνήμη τους θά μᾶς βοηθήσει νά οἰκειωποιηθοῦμε καί νά διατηρήσουμε τήν πίστη πού ἐκεῖνοι δογμάτισαν καί ὁμολόγησαν.
Πιό συγκεκριμένα, ἡ μνήμη τῶν Πατέρων μᾶς καλεῖ νά μείνουμε ἀμίαντοι καί ἀμόλυντοι ἀπό τήν ἀκαθαρσία τῶν αἱρέσεων. Ἀκριβῶς γι’αὐτό τό θέμα ὁ Ὑμνογράφος βάζει μεσίτες πρός τόν Κύριο τούς ἴδιους τούς Πατέρας καί παρακαλεῖ γιά λογαριασμό τοῦ πιστοῦ λαοῦ: «Πατέρων θείων σήμερον τήν μνήμην ἑορτάζοντες ταῖς παρακλήσεσιν τούτων δεόμεθα, Πανοικτίρμον, πάσης βλάβης αἱρέσεων ῥῦσαι λαόν σου, Κύριε, καί πάντας καταξίωσον Πατέρα, Λόγον δοξάζειν καί τό πανάγιον Πνεῦμα».
Δικαίως μᾶς καλεῖ ὁ Ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας νά ψάλουμε κατά τήν ἑόρτιον μνήμη τῶν Θεοφόρων Πατέρων τῆς Α’ Οἰκου-μενικῆς Συνόδου: «Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός, ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων συνδραμῶν, Πατρός καί Υἱοῦ καί Πνεύματος ἁγίου μίαν οὐσίαν ἐδογμάτισε καί φύσιν, καί τό μυστήριον τῆς θεολογίας τρανῶς παρέδωκε τῇ Ἐκκλησίᾳ. Οὕς εὐφημοῦντες ἐν πίστει, μακαρίσωμεν λέγοντες. Ὤ θεία παρεμβολή, θεηγόροι ὁπλῖται παρατάξεως Κυρίου, ἀστέρες πολύφωτοι τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τῆς μυστικῆς Σιών οἱ ἀκαθαίρετοι πύργοι, τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου, Νικαίας τό καύχημα, οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, ἐκτενῶς πρεσβεύσατε ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν».
Διότι κύριος σκοπός τῆς Συνόδου ἦταν ἡ καταδίκη τοῦ Ἀρεια-νισμοῦ καί ἡ θετική διατύπωση τῆς ὀρθοδόξου δογματικῆς διδα-σκαλίας περί τοῦ Δευτέρου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι μέν τρία Πρόσωπα ἐνυ-πόστατα, ἀλλά διά τό συναῒδιον, τό ὁμόθρονο, τό ὁμοούσιο καί τό ἀπαράλλακτο τῆς οὐσίας Τους ἀποτελοῦν Μία Θεότητα, Μονάδα Τρίφωτο καί ὄχι τρεῖς θεούς, δηλαδή «τρεῖς ἀνομοίους τε καί ἐκφύ-λους οὐσίας», ὅπως ἄφρονα ἀποτόλμησε νά κηρύξει ὀ Ἄρειος.
Ἡ Μία καί Ἑνιαία Θεότητα διακρίνεται σέ τρία Πρόσωπα (ὑπο-στάσεις) ὡς πρός τόν ἀριθμό. Ἐκεῖνο, τό ὁποῖο ἐξασφαλίζει τήν ἑνό-τητα τῆς Θεότητος εἶναι τό ὁμοούσιον, τό ἀπαράλλακτον τῆς μορ-φῆς, ἡ ταυτότητα τῆς οὐσίας τῶν τριῶν Θείων Ὑποστάσεων, ἐνῶ ἐκεῖνο πού διακρίνει τά Πρόσωπα εἶναι οἱ ἀσύγχυτες ἰδιότητες αὐτῶν.
Τό πρῶτο καί κύριο ἔργο τῆς Συνόδου ἦτο ἀφ’ἑνός μέν νά καταδικάσει τίς αἱρετικές πλάνες καί κακοδοξίες τοῦ Ἀρείου καί τῶν ὁπαδῶν του, ἀφ’ἑτέρου δέ ἡ διακήρυξη τῆς πίστεως διά τοῦ Συμβόλου τῆς Νικαίας, τό ὁποῖον ἀποτελεῖ καί τόν πρῶτο σημαντικό σταθμό στήν προσπάθεια τῆς θεολογικῆς πατερικῆς σκέψεως.
Αὐτή ἦτο ἡ τεράστια προσφορά τῶν Θεοφόρων Πατέρων τῶν συγκροτησάντων τήν Α’ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενική Σύνοδον, πού καθά-ρισαν τό ἔδαφος τῆς ὀρθοδοξίας ἀπό τά ζιζάνια καί τά δηλητήρια τῆς πλάνης, πού ὁδηγοῦν τόν ἄνθρωπον μακριά ἀπό τόν Θεόν, τήν πηγή τῆς ζωῆς.
Ἐκεῖνοι ἔμειναν ἑνωμένοι μέ τόν Ζωοδότην Κύριον. Τό ἴδιο ἄς κάνουμε καί ἐμεῖς. Ἄς παραμείνουμε ἑνωμένοι μέ τόν Θεόν, πού εἶναι ἡ ὁδός, ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή, γιά νά ὁδηγήσει καί ἐμᾶς εἰς τόν Παράδεισο, εἰς τήν αἰώνια Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
ΑΜΗΝ.
